Een politiehond wordt als pup geselecteerd bij speciale fokkers. Het eerste levensjaar wordt de hond bij een gezin geplaatst om sociaal gedrag aan te leren. Vanaf één jaar tot drie jaar start de training om later als politiehond te kunnen functioneren. De prijs voor een ongetrainde politiehond in wording begint vanaf 3500 euro. Een volledig getrainde politiehond kost tussen de 7500 en 10.000 euro. Er zijn meerdere hondenrassen die geschikt zijn om politiehond te worden maar verreweg de meesten politiehonden zijn Duitse en Mechelse herders. Dit heeft te maken met het feit dat deze honden vrij gemakkelijk als beveiligingshond en als speurhond te trainen zijn.
Deze combinatie van kwaliteiten maakt deze rassen uitermate geschikt voor het werk als politiehond.
De politiehond wordt erg intensief getraind zodat deze snel en adequaat op commando’s reageert. Bij het politiekorps krijgt de hond een vaste begeleider en in de meeste situaties woont de hond ook bij deze begeleider. De begeleider is ook getraind in het begeleiden van een politiehond. Door de intensieve samenwerking ontstaat er een hechte band tussen hond en begeleider.
De taken van een politiehond bestaan uit het ondersteunen van de politie bij bedreigende situaties zoals rellen of arrestaties en het speuren naar bepaalde stoffen. Het opsporen van specifieke geuren is in principe iedere hond aan te leren. Bij politiehonden honden betreft het drugs, explosieven en menselijke resten. Over het algemeen worden de honden getraind op één specifieke geur en is er dus voor elke geur een andere hond. De honden leren om zich op deze geur te concentreren zonder dat ze zich door andere zaken laten afleiden.
Net als de politiebeambte zelf loopt de politiehond soms ook gevaar. Daarom krijgen de politiehonden ook een kogelvrijvest, een zwemvest en speciale hondenschoenen.